Liberte Liberte
870
BLOG

Marika Przybył: Panama Papers – prawdziwa twarz kapitalizmu

Liberte Liberte Polityka Obserwuj notkę 11

Choć na naszych oczach doszło do największego i najbardziej miażdżącego dla świata biznesu oraz polityki wycieku poufnych dokumentów, w Polsce temat zdaje się nie istnieć.

Zbiór złożony z ponad 11 milionów dokumentów wyciekłych z kancelarii podatkowej Mossack Fonseca, ujrzał światło dzienne przeszło miesiąc temu. Od tamtego czasu otrzymujemy coraz to nowe fakty i nazwiska, które wykorzystywały powstałą w 1977 roku panamską firmę, pozwalającą na ukrycie aktywów i uniknięcie płacenia podatków. Kancelaria dorobiła się nieprawdopodobnych pieniędzy na „pomocy” wielkim tego świata, praniu ich brudnych pieniędzy i ukrywaniu majątków; lista obejmuje m.in. 12 obecnych lub byłych szefów rządów oraz 29 miliarderów umieszczonych w rankingu 500 najbogatszy ludzi sporządzonej przez Forbesa. W całej aferze nie zabrakło i polskiego akcentu. Naszą reprezentację otwiera założyciel stacji TVN i współwłaściciel grupy ITI Mariusz Walter, zamyka zaś były prezydent Warszawy oraz wielokrotny poseł na Sejm Paweł Piskorski, by wspomnieć wyłącznie najszerzej rozpoznawalne nazwiska. W papierach znaleźć można dane dotyczące aż 161 firm powiązanych z Polską.

Panama Papers dla żadnego obserwatora szeroko pojętej politycznej rzeczywistości, nie mogą być zaskoczeniem. Proceder ułatwiający oszustwa podatkowe i pranie pieniędzy, toczy się od dziesięcioleci. Ostatnim głośnym przypadkiem była nałożona na brytyjski bank HSBC grzywna w wysokości niemal 2 miliardów dolarów w związku z praniem pieniędzy należących do meksykańskich karteli narkotykowych. Po upływie czterech lata okazało się, że bank nieszczególnie przejął się aferą i wciąż stosuje te same praktyki, wspomagając Meksykanów w potrzebie. Szambo wylało się ponownie w tym roku, kiedy to dwoje Amerykańskich obywateli zginęło z rąk kartelu, zaś HSBC zostało przez rodziny zabitych obarczone pośrednią winą.

Władimir Putin, Donald Trump, David Cameron, Petro Poroszenko, Ronald Reagan czy Benariz Bhutto to tylko wierzchołek listy z wielkimi nazwiskami świata polityki, które pojawiają się w Panama Papers. Nie zabrakło też gwiazd sportu i szeroko pojętej kultury takich jak Lionel Messi, Pedro Almodovar, Jackie Chan czy Emma Watson. No dobrze, dużo pokaźnych sum i znanych nazwisk, ale co z całej tej afery wynika dla zwykłych zjadaczy chleba? Otóż po raz kolejny pokazano nam jak traktuje się obywateli i że choćbyśmy się dwoili i troili, nigdy nie dojdziemy nawet do pięt bogactwa gromadzonego przez politycznych i biznesowych liderów, którzy oszukują i ukrywają swoje dochody tuż pod nosem instytucji nadzoru finansowego. Politycy przy jednoczesnym gromadzeniu nieprawdopodobnego majątku, mają czelność mówić o braku pieniędzy na podstawowe usługi społeczne takie jak służba zdrowia czy edukacja, z poważną miną prawią o konieczności zaciskania pasa, akceptacji pogarszającej się sytuacji ekonomicznej „zwyczajnych ludzi” i szerzącego się ubóstwa.

Panama Papers jest jeszcze jednym klockiem w układance patologicznego okłamywania ludzi przez establishment i coraz większej fasadowości demokracji, która w teorii opierać się ma o władzę większości, możliwość kontroli rządzących oraz transparentność. Finansowa elita, czy też – nazwijmy tę grupę wprost, kryminaliści w garniturach – która zrujnowała światową gospodarkę kradnąc, spekulując i działając poza jakimikolwiek ramami prawnego przymusu, raz jeszcze udowadnia, że jest górą. Oczywistością stało się stwierdzenie, że tzw. kariera polityczna i wspinanie się po kolejnych jej szczeblach, jest trampoliną do osiągnięcia niewyobrażalnego bogactwa, czego najbardziej aktualnym przykładem jest kampania prezydencka w Stanach, będąca pojedynkiem między miliarderem Donaldem Trumpem i milionerką Hillary Clinton.

Czy Panama Papers cokolwiek zmieni? Jak długo będziemy żyć w czasach bezwzględnego, niezreformowanego kapitalizmu, tak długo pytanie to może wywoływać tylko pusty śmiech. Wyciek skazany jest na szybkie zapomnienie (co dobrze pokazuje choćby nikłe zainteresowanie polskich mediów całą sprawą) i po raz kolejny dowodzi, że rządy i instrumenty nadzoru finansowego pozostają pod całkowitą kontrolą oligarchów finansjery, współuczestnicząc w ich kryminalnej działalności. Chciwość i bezwzględność zawsze była, jest i będzie siłą napędową kapitalizmu, zaś afery takie jak Panama Papers nie są zgniłym owocem systemu, co niektórzy próbują wmówić, lecz jego najprawdziwszą, najpełniejszą formą.

 

Tekst ukazał się pierwotnie na portalu Liberté! - niezależnego liberalnego magazynu społeczno-politycznego. Zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej oraz zachęcamy do prenumerowania kwartalnika w druku.

Liberte
O mnie Liberte

Nowy miesięcznik społeczno - polityczny zrzeszający zwolenników modernizacji i państwa otwartego. Pełna wersja magazynu dostępna jest pod adresem: www.liberte.pl Pełna lista autorów Henryka Bochniarz Witold Gadomski Szymon Gutkowski Jan Hartman Janusz Lewandowski Andrzej Olechowski Włodzimierz Andrzej Rostocki Wojciech Sadurski Tadeusz Syryjczyk Jerzy Szacki Adam Szostkiewicz Jan Winiecki Ireneusz Krzemiński

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka